Om ernstige depressies bij jongeren te voorkomen, is het van belang om al bij beginnende problemen snel en goed in te grijpen. Om die reden hebben we samen met onze ketenpartners in Oost-Brabant het project Strong Teens and Resilient Minds (STORM) ontwikkeld: sterke tieners en veerkrachtige gedachten. Inmiddels is STORM uitgegroeid tot een stevig, regionaal ingebed preventieprogramma dat inzet op de ontwikkeling van een positief zelfbeeld, weerbaarheid en veerkracht bij jongeren. Dit helpt, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek, om depressies en/of suïcidale gedachten te voorkomen. Sinds de start van de Landelijke Agenda Suïcidepreventie zijn we bezig met de landelijke uitrol van de STORM-aanpak. De regio’s Groningen, Nijmegen en Zuidoost-Brabant zijn in 2023 met steun van de Landelijke Agenda aan de slag gegaan met de (verdere) implementatie van de STORM-aanpak. We maken hier gebruik van de ervaringen en expertise van koploperregio’s Noordoost Brabant, Land van Cuijk en Zuidoost-Brabant.

Snel opsporen en ingrijpen

Om beginnende klachten van een depressie (zoals somberheid of lusteloos zijn) en suïcidaal gedrag op te sporen, worden álle leerlingen van de deelnemende scholen door de GGD gescreend door middel van het invullen van een vragenlijst. Op middelbare scholen in de regio Oost-Brabant gebeurt dit in het eerste óf tweede leerjaar, en in het vierde leerjaar en op het MBO in het eerste leerjaar. Gemiddeld geeft ongeveer 10% van de leerlingen aan dat zij last hebben van (beginnende) depressieve gevoelens. Deze jongeren krijgen een vervolgprogramma aangeboden. Jongeren die aangeven dat zij suïcidale gedachten hebben, krijgen via de GGD binnen 48 uur een gesprek. Na dit gesprek wordt gekeken welke vorm van hulp nodig is voor de jongere. Ieder schooljaar kunnen we jongeren die ernstig suïcidaal zijn snel een behandeling bieden door deze gezamenlijk aanpak. De screening door middel van een vragenlijst is voor jongeren een laagdrempelige manier om meer open te zijn over eventuele suïcidale gedachten.

Krachtige keten

Binnen de verschillende deelprojecten wordt er nauw samengewerkt door diverse ketenpartners zoals: gemeenten, GGD, GGZ, scholen en het Trimbos-instituut. Door de ketensamenwerking te verbeteren en zo efficiënt mogelijk aan te sluiten bij bestaande afspraken, bereiken we de jongeren altijd snel. Hierdoor krijgen ze de hulp die ze eventueel nodig hebben. Doordat de jongeren zo centraal staan binnen STORM, wordt er vakgebied overstijgend gewerkt en dit resulteert in het bieden van hulp op de juiste manier.

Zeker weten wat werkt

De effecten van de diverse deelprojecten worden door wetenschappelijk onderzoek met elkaar vergeleken. We bouwen op deze manier aan een bewezen effectief preventiebehandelprogramma dat de basis kan vormen voor landelijke richtlijnen. Het resultaat hiervan is onder andere dat docenten weten wat ze kunnen doen voor een jongere en dat ketenpartners snelle, effectieve hulp kunnen bieden aan jongeren die dat nodig hebben. Daarnaast zorgen we ervoor dat álle jongeren meer sterke, veerkrachtige gedachten krijgen die ervoor zorgen dat zij leren om hun negatieve gevoelens om te buigen. Op deze manier kunnen zij zich ontwikkelen tot sterke, gezonde en veerkrachtige volwassenen. Wegens het succes van de STORM-aanpak, wordt dit ook in andere regio’s (zoals Nijmegen en Groningen) inmiddels uitgevoerd. Daarnaast zullen meer regio’s in Nederland gaan volgen.

STORM heeft één doel: minder depressies en suïcides onder jongeren en bijdragen aan mentaal sterke, gezonde jongeren.